Ronald stak zijn vinger op en vroeg: “Schamen de Duitsers zich niet voor die gaskamers?”De leraar dacht even na en zei: “Toen niet.”“En nu?” vroeg Ronald. “Ik denk wel dat de Duitsers zich schamen, maar als je je schaamt, dan zeg je dat niet,” zei mijn vader. En dan bedoel ik niet dat hij zich schaamt als hij zich voor een rechtbank moet verantwoorden (‘Ik kreeg dit van hogerhand opgedragen om te doen, edelachtbare’) maar dat hij zich echt geneert. Sterker, soldaten zijn vaak trots op daden waarvoor ze zich moeten schamen. Ook de winnaar kan beter verzwijgen dat hij tijdens de oorlog zijn moraal had verloren.

Source: Het Parool December 02, 2022 18:04 UTC